Diyabetik Ayak Cerrahi Tedavi ‘Uzuv Koruyucu Cerrahi’
Diyabetik Ayak yarasında ve enfeksiyonunda günümüzde ne yazık ki birçok hasta uygun zamanda uygun tedaviye ulaşamadığından major amputasyon (çoğunlukla dizaltı) uygulanmakta ve uzuv kaybına uğramaktadır. Ayak bileği seviyesinin üstünde uzuv kaybı yaşayan olguların yarısı 5 yıl içerisinde hayatını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalmaktadır. Bu nedenle diyabetik ayak tedavisinde uzuv koruyucu cerrahi uygulanması son derece önemlidir.
Cerrahi Tedavi
Hastalarda
diyabetik ayak yarası bütüncül olarak (nöropati varlığı, damarsal yapının
durumu ve yara ile enfeksiyonun anatomik yayılımı) değerlendirilmelidir. Bacak
ve ayak damarlarında tıkanıklık mevcut
ise kalp damar cerrahisi ile konsülte edilerek damar yapısına yönelik tedavi
belirlenmelidir. Çekilen röntgen, sintigrafi yada MRI ile enfeksiyonun ayağın
hangi anatomik kompartmanlarına yayıldığı, kemik doku tutulumu (osteomiyelit)
ortopedi hekimi tarafından belirlenmelidir.
Ayak ucunda
lokalize nekroz (gangren-siyahlaşma)
içermeyen olgularda mevcut yaranın cerrahi debridmanı sonrası yara
bakımına geçilmesi, debridman sonrası alınan kültür ile olası
mikroorganizmaların tespiti ve enfeksiyon hastalıkları uzmanı konsültasyonu ile
antibiyotik tedavisi başlanması önemlidir. Enfeksiyon tedavisi sonrası yaranın
yeterli granülasyonu (iyileşme) dokusu oluşumu sonrası yaranın rekonstrüksiyonu
(kapatılması) işlemine geçilir.
Diyabetik ayak
yarasında nekroz (gangren) mevcut ise nekroz alanı yada kanlanmanın daha iyi
olduğu anatomik sınırdan sınırlı amputasyon uygulaması yapılır. Enfeksiyon
varlığında ve tek seansta yara kapamanın
mümkün olmadığı durumlarda açık amputasyon işlemi uygulanır.
Yara Kapatılması işlemi; kısmi cilt grefti uygulaması, lokal yada serbest flep uygulamaları ile veya yara hacmi küçükse sekonder( ikincil) iyileşme gibi seçenekler aracılığıyla yara kapama gerçekleştirilir.
Tedavi sıralaması
NASIL OLMALIDIR?
Diyabetik ayak
enfeksiyonuna bağlı sepsis bulguları
veya kompartman sendromu ( enfeksiyon nedeniyle oluşan şişlik ve apse
nedeniyle damar yatağında kan akımının azalması yada tamamen durması durumu)
mevcut olan hastalarda öncelikle
ortopedi uzmanı tarafından en kısa sürede cerrahi debridman yapılarak apsenin
boşaltılması ve doku basıncının
azaltılması gerekir. Sonrasında kalp damar cerrahisi tarafında damar
tıkanıklığına yönelik tedavi uygulanmalıdır.